Uşaqların işlətdiyi nalayiq sözlər valideynlərdə narahatlıq və narahatlıq yarada bilər. Bir uşaq birdən söyüşlər işlətməyə başlayanda, bu, tez-tez şoka və çaşqınlığa səbəb olur.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, psixoloq Kira Qoldşteyn Gazeta.Ru-ya valideynlərin bu cür vəziyyətlərə ekoloji cəhətdən necə reaksiya verə biləcəyini deyib.
“İlk addım sakit qalmaqdır. Uşaqlar hələ də inkişaf edir və emosiyalarını idarə etməyi öyrənirlər. Ona görə də mühakimə etməkdənsə, uşaqla sakit danışmaq və cəmiyyətdə hansı sözlərin məqbul olduğunu anlamağa kömək etmək daha yaxşıdır”, - deyə o, izah edib.
Psixoloqun sözlərinə görə, uşaqların söyüş söyməsinin səbəbləri müxtəlif ola bilər.
“Təqlid, şifahi özünümüdafiə, diqqəti cəlb etmək istəyi, özünü təsdiqləmə. Yaşlı məktəbəqədər uşaqlar və kiçik məktəblilər valideyn nəzarətinə müqavimət göstərməyə çalışır, yeniyetmələr həmyaşıdları arasında özlərini təsdiqləyirlər. Mütəxəssis vurğulayır ki, məktəbəqədər yaşda uşaqlar valideynlərin emosiyalarını oxuyur və konkret sözə şiddətli reaksiya onun təkrarlanmasına gətirib çıxara bilər ki, “valideyn gücünü sınasın”.
Bu problemi həll etmək üçün uşağınıza söyüşlərin təhqiredici və qeyri-etik ola biləcəyini izah etməklə başlayın. Və buna görə də onları ünsiyyətdə istifadə etməmək daha yaxşıdır. Bu cür nitqin mənası və nəticələri haqqında danışa, onun digər insanlarla münasibətlərə necə təsir edə biləcəyini və mənfi reaksiyalara səbəb ola biləcəyini izah edə bilərsiniz.
“Uşağınıza söyüşlərdən istifadə etmədən hirs və ya məyusluq haqqında danışmaq kimi emosiyalarını ifadə etmək üçün alternativ yollar təklif edin. Həm də əsas səbəbini tapmağa çalışın, yəni uşağın bu sözləri haradan aldığına diqqət yetirin. Onları məktəbdə, küçədə, televizorda və ya internetdə eşidə bilər. Bu vəziyyətdə qaydalar təyin edin: uşaq nə dinləyə və baxa bilər. Və izah edin ki, ədəbsiz dilin bəzi ifadəli üsulları niyə qəbuledilməzdir”, - deyə mütəxəssis əlavə edib.
“Öz nitqinizə diqqət edin və nalayiq sözlərdən çəkinməyə çalışın. Əgər uşaq valideynlərinin nitqlərinə nəzarət etdiyini görürsə, o zaman onların davranışlarını təkrarlama ehtimalı yüksəkdir. Valideynlər üçün tövsiyə: evdə nalayiq sözlər işlətməyin, çətin anları sadə və aydın izah edin, uşağınızla sakit və müxtəlif mövzularda danışın, onlara konkret lüğəti başa düşməyə öyrədin və emosional intellektini artırın. Uşaqlar tədricən sosial qarşılıqlı əlaqə və emosional tənzimləmə bacarıqlarını öyrənirlər. Ona görə də valideynlər səbirli və dəstək olmalı, övladına ünsiyyət qaydalarını, öz hiss və emosiyalarını ifadə etmə yollarını başa düşməyə kömək etməlidir”, - deyə psixoloq yekunlaşdırıb.