Alimlər dörd milyard ildən çox əvvəl Yerdə həyatın yaranmasına səbəb ola biləcək prosesi laboratoriyada simulyasiya etməyə müvəffəq olublar. Kimyaçılar gənc planetin şərtlərini təkrar istehsal etdilər və RNT molekullarının amin turşularına kortəbii bağlanmasına nail oldular. Bu mərhələ ilk canlı orqanizmlərin əmələ gəlməsinə səbəb olan hadisələr zəncirinin əsas həlqəsi hesab olunur.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, nəticələr Nature jurnalında dərc olunub.
Müasir həyat ribosomun RNT-dən gələn təlimatları oxuduğu və amin turşularının zəncirlərini yığdığı mürəkkəb zülal sintez sisteminə əsaslanır. London Universitet Kollecindən tədqiqatçı Metyu Pouner izah etdi ki, onun komandası bu prosesin birinci hissəsini neytral pH ilə suda sadə kimyəvi reaksiyadan istifadə edərək həyata keçirə bildi. Bu cür reaksiya təbii olaraq erkən Yerdə baş verə bilərdi.
"RNT dünyası" fərziyyəsi var, ona görə də məhz bu molekul kimyəvi reaksiyaları kataliz etməyə qadir olan ilk özünü təkrarlayan element oldu. Lakin zülalların əmələ gəlməsi üçün amin turşuları ilə birləşmə tələb olunurdu və son vaxtlara qədər bunun təbii şəraitdə necə baş verə biləcəyi aydın deyildi.
Cyoti Sinqhin rəhbərlik etdiyi komanda tioefirdən vasitəçi kimi istifadə etdi - tərkibində karbon, oksigen, hidrogen və kükürd olan reaktiv birləşmə. Bu maddələr “ibtidai şorba” adlanan yerdə geniş yayılmış ola bilərdi və bəzi tədqiqatçıların fikrincə, RNT meydana gəlməzdən əvvəl enerji mənbəyi rolunu oynamışlar. Təcrübə göstərdi ki, amin turşularının
RNT-yə bağlanması üçün lazım olan enerjini məhz tioefir təmin edir və bu, çoxdan gözlənilən bir irəliləyişdir.
Beləliklə, əsər həyatın mənşəyi ilə bağlı iki aparıcı konsepsiyanı - "RNT dünyası" və "tioeter dünyası"nı birləşdirdi. Alimlər vurğulayırlar ki, prosesin tam başa düşülməsi hələ çox uzaqdadır, lakin əldə edilən məlumatlar RNT molekullarının amin turşuları ilə selektiv birləşməsinə imkan verən, gələcək genetik kodun əsasını qoyan mexanizmin mövcudluğunun mümkünlüyünü göstərir.
Sinqin sözlərinə görə, gələcəkdə kimyaçılar öz-özünə çoxalmağa qadir olan sadə molekullardan strukturlar yığmağı öyrənə bilərlər. Bu nəticə Yerdəki həyatın mənşəyinin aydınlaşdırılması istiqamətində böyük bir addım olacaq.