“Metabolik sağlamlıq baxımından günə səhər yeməyi ilə başlamaq, günün ortasında nahar etmək, axşam yeməyini erkən planlaşdırmaq bioloji ritm baxımından optimaldır. Yemək vaxtı qismən vacib olsa da, nə yediyiniz və nə qədər yediyiniz, həmçinin yeməyin vaxtı çəki itirmək və ya saxlamaq və metabolik sağlamlığı qorumaq üçün vacibdir. Açığı, qida dəyəri yüksək olan təbii qidalardan planlaşdırılan uyğun miqdarda yeməkləri müəyyən vaxtda yemək sehrli görünmür. Tez-tez yemək, 6 dəfə yemək, 2 dəfə yemək qaydası hər kəsə uyğun deyil".
Ucnoqta.az xəbər verir ki, zaman-zaman gündəmə gələn “Tez-tez yeyin, 6 dəfə yeyin, 2 dəfə yeyin” qidalanma nümunələri hər kəsə uyğun deyil deyən mütəxəssis diyetoloq Səlahəddin Dönmez və yüksək proteinli diyetlərə qarşı əhəmiyyətli bir xəbərdarlıq etdi:
"Bu gün qlobal miqyasda bu qədər yeməyi planlaşdırmaq üçün qızıl standart yoxdur. İstədiyiniz yemək sayında gündəlik qida qruplarından kifayət qədər sağlam qidalar yeyə bilərsiniz. Əldə etdiyimiz məlumatlara görə, müasir dövrdə yaşayan insanlar yeməyi azaltdıqda və ya gündə yalnız bir dəfə yemək yedikdə, mədəaltı vəzi üzərindəki ağır yükün və gün ərzində yüksək qalan yeməkdən sonra həddindən artıq qan şəkərinin təsirli olduğu müəyyən olunub. Buna görə də maddələr mübadiləsimizə uyğun ən yaxşı pəhriz 3 yemək və 1 qəlyanaltıdır. İnanıram ki, günə erkən başlamaq, səhər yeməyi yemək, yeməklər arasında ən azı 4 saat vaxt buraxmaq və erkən şam yeməyi planlaşdırmaq kardiometabolik sağlamlığı, insulin müqavimətini, trigliseridləri yaxşılaşdırmaq və hüceyrələrdə yağ sintezini idarə etmək üçün daha davamlı bir yol olacaq”.
Bədəni ac saxlamaq həmişə faydalı olmaya bilər
Aclıq bədənimiz üçün yaxşı bir şey deyil. Aşağı kalorili, balanslaşdırılmış pəhrizə sahib olmaq vacibdir. Gündə bir dəfə deyil, 3 əsas yemək və ən azı 1 qəlyanaltı olmaqla təbii qidalarla qidalanmaq vacibdir. Çünki bədənimiz gün ərzində yediklərimizi metabolizə etməyə hazırdır. Gecələr, qida maddələrini metabolizə etməkdənsə, saxlamağa üstünlük verən metabolik bir fəaliyyətə çevrilir. Bu səbəbdən axşam saatlarında yemək yemək və səhər yeməyini ötürmək piylənməyə və bel nahiyəsində yağların sürətlə yığılmasına səbəb olur. Axşam yeməyini gec keçirəcəksinizsə, zülalla zəngin ət və salat, səhər yeməyi tipli pendir, yumurta, qoz və təzə tərəvəzlər kimi sağlam qidalarla planlamağınız idealdır , və orqanizmin bioritmini pozur. Bu səbəbdən yeməklərinizi ac olduğunuz kimi planlaşdırın. Həmişə özünüzə xatırladın ki, gündə 3 əsas yemək idealdır. Yağlı, kalorili və zərif karbohidratlarla zəngin axşam yeməyindən çəkinin. Axşam yeməyini həzm etmək orta hesabla 6-8 saat sürdüyü üçün yedikləriniz çox yağlı və təmizlənmiş karbohidratlardırsa, asanlıqla metabolizə edə bilməzsiniz. Əgər siz yağ və karbohidratlar yeyəcəksinizsə, axşam yeməyini buraxın, bu daha sağlamdır. Ancaq səhər yeməyini heç vaxt ötürməyin, kortizol səhər tezdən ən yüksək səviyyəyə çatır, yüksək kortizolu azaltmağın ən yaxşı yolu səhər yeməyidir. Bu səbəbdən erkən səhər yeməyi hər zaman sağlam və günün ən qiymətli yeməyidir, unutmayın ki, vücudumuz qaraciyərdəki qlikogen ehtiyatlarını orta hesabla 4-6 saat ərzində metabolizə edir. Beləliklə, bədən yağ yandırma rejiminə keçir. Bu səbəbdən yeməklər arasında ən azı 4 saat idealdır. Gecələr oruc tutmaq stress hormonu epinefrini artırır və səhərlər daha güclü və aydın bir ağılla oyanmağa imkan verir. Ancaq uzun müddət oruc tutanda başqa bir stress hormonu olan kortizol artır, qanda şəkər yüksəlir, mədədə turşu ifrazı artır, sürətli aclıq yaranır və yorğun oyanma baş verir. 2-3 gündən çox davam edən oruc pəhrizləri ilə maddələr mübadiləsi yavaşlamağa başlayır. Bu baxımdan demək istərdim ki, arıqlamaq və ya çəki saxlamaq üçün hər zaman aclıq pəhrizlərindən uzaq durmalısınız.
