NASA tədqiqatçıları yeni fenomen aşkar ediblər: son iyirmi ildə Yer tədricən qaralmağa başlayıb. Bu, xüsusilə Şimal yarımkürəsində nəzərə çarpır.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, 2001-2024-cü illər arasında peyk məlumatlarını təhlil edən araşdırmanın nəticələri Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalında dərc olunub. Virciniya ştatında (ABŞ) NASA Araşdırma Mərkəzinin alimlər qrupu belə qənaətə gəliblər ki, planetimizin yarımkürələri arasında ciddi enerji balanssızlığı yaranıb.
Günəş işığının miqdarının dəyişməsi Şimal yarımkürəsində Cənub yarımkürəsinə nisbətən daha çox nəzərə çarpır. Cavab albedonun dəyişməsindədir - səthin günəş işığını əks etdirmə qabiliyyəti.
Sadə dillə desək, açıq rəngli səthlər (buz və qar) günəş işığını kosmosa əks etdirən güzgü kimi fəaliyyət göstərir. Qaranlıq səthlər (daş, su və torpaq) isə istiliyi udur.
Bu prosesdə havadakı kiçik hissəciklər olan aerozollar da mühüm rol oynayır. Günəş işığını da əks etdirən buludların əmələ gəlməsinə təsir göstərirlər.
Şimal yarımkürəsində vəziyyət ikiqatdır: bir tərəfdən havanın keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və çirklənməyə nəzarət tədbirləri aerozolların azalmasına səbəb olub. Daha az hissəcik işığı əks etdirən daha az bulud deməkdir. Digər tərəfdən, Cənubi Yarımkürədə Avstraliyada baş verən kütləvi meşə yanğınları və bir neçə vulkan püskürməsi səbəbindən aerozol konsentrasiyaları artaraq bulud örtüyü artır.