Sağlamlığını düşünən insanlar pəhrizlərini izləyir və şirniyyat istehlakını məhdudlaşdırırlar.
Şəkər çox gözəl dadlıdır və sürətli enerji mənbəyi kimi xidmət edir.
Populyar pəhrizlər şəkər və karbohidratları kəsməyin faydalarını vurğulayır, lakin bütün şəkərlər eyni deyil. Bir çox qidada təbii şəkər var. Məsələn, meyvələrdə fruktoza, süd məhsullarında isə laktoza var. Əlavə edilmiş şəkərlər ya emal zamanı, ya da bişirmə zamanı qidalara əlavə olunur - məsələn, bal sıyığa əlavə edildikdə.
Ucnoqta.az “Health”ə istinadən xəbər verir ki, çox şəkər yemək 2-ci tip diabet, ürək xəstəliyi və diş çürüməsi kimi xəstəliklərlə əlaqələndirilir.
Gündə nə qədər şəkər yeyə bilərsiniz
Yeyə biləcəyiniz təbii şəkərlərin miqdarı ilə bağlı müəyyən qaydalar yoxdur, lakin əlavə edilmiş şəkərlərin miqdarı ilə bağlı təlimatlar var.
Amerika Ürək Assosiasiyası (AHA) böyüklərə əlavə şəkərləri gündə ümumi kalorinin 6%-dən çoxu ilə məhdudlaşdırmağı tövsiyə edir. Bu, 2000 kalorili pəhriz üçün 6-9 çay qaşığı və ya təxminən 30 qram şəkər deməkdir.
Uşaqlar üçün tövsiyələr aşağıda verilmişdir. Amerika Pediatriya Akademiyasına görə, 2 yaşdan kiçik körpələr əlavə şəkər qəbul etməməlidirlər. Yeniyetmələr və 2 yaşdan yuxarı uşaqlar gündə 6 çay qaşığı (25 qram) çox olmamalıdır.
Təbii və əlavə edilmiş (süfrə) şəkər
Bədən bəzi istisnalarla bütün şəkər növlərini eyni şəkildə emal edir. Meyvə, tərəvəz, lobya və tam taxıl kimi bütün qidalarda olan karbohidratlar kompleks karbohidratlar və lif də daxil olmaqla müxtəlif növ nişasta ehtiva edir. Süfrə şəkəri və digər tatlandırıcılar sadə karbohidratlardır.
Kompleks karbohidratlarda üç və ya daha çox növ şəkər, həmçinin lif kimi müxtəlif qida maddələri var. Nəticədə, onlar daha yavaş udulur, bu da qanda qlükoza səviyyələrində sıçrayışların qarşısını alır. Ancaq sadə karbohidratlar çox tez udulur və qan qlükozasının artmasına səbəb ola bilər.
Şəkərin sağlamlıq riskləri nələrdir?
Həddindən artıq şəkər istehlakı artıq kalori qəbuluna səbəb ola bilər ki, bu da çəki artımına səbəb ola bilər. Həddindən artıq bədən yağları bir çox xəstəliklərlə əlaqələndirilir, o cümlədən:
yüksək qan təzyiqi;
ürək xəstəlikləri;
yuxu apnesi;
osteoartrit;
xroniki ağrı;
xərçəng;
kariyes;
tip 2 diabet;
alkoqolsuz yağlı qaraciyər xəstəliyi (NAFLD)
Tərkibində yükəsk şəkər olan qidalar
sərinləşdirici içkilər, meyvə içkiləri, idman içkiləri, qəhvə və çay;
şirniyyatlar, desertlər və digər şirin qəlyanaltılar;
sendviçlər;
səhər yeməyi taxılları;
əlavələri olan istənilən qatıq.