Elə şanslı insanlar var ki, ömrü boyu bircə dənə də olsun ağıl dişi çıxmaz, amma çoxumuz gec-tez onlarla qarşılaşırıq. Üstəlik, onlara nə üçün ehtiyacımız olduğu tamamilə aydın deyil - bir daha əziyyət çəkməyimiz üçün?
Ucnoqta.az xəbər verir ki, stomatologiya professoru Ariadne Letra və kraniofasiyal elmlər və insan genetikası professoru Set M. Vaynberqin “Söhbət” səhifələrində dediyi kimi, diş probleminin həlli üçün bir neçə milyon il geriyə qayıtmağa dəyər - ilk əcdadlarımızın çənə və dişləri.
Məsələn, "Australopithecus afarensis" adlı bir hominid növü, Lüsi adlı məşhur fosil nümunəsindən sonra "Lusi növü" ləqəbi ilə təqribən 3-4 milyon il əvvəl yaşamışdır.
Bu şəxslərin qalın mina və güclü çeynəmə əzələləri olan üç böyük azı dişi var idi. Daha güclü çənələr və dişlər əcdadlarımız üçün həyati əhəmiyyət kəsb edirdi, çünki onlar çiy ət və bitkiləri yeyirdilər, bugünkü yeməklərimizdən daha çeynəmək çətindir. Müasir insanın dişləri isə ağır işdən azad olur. Buna görə də çənələr zamanla kiçildi. Ancaq genetika hər şeyi xatırlayır - buna görə də üçüncü molarlar görünür.
Ancaq maraqlısı budur ki, insanların təxminən 25% -ində ən azı bir dişin nəinki böyümədiyi, hətta ümumiyyətlə formalaşmadığı bir vəziyyət var. Elm adamları bunun niyə baş verdiyini hələ dəqiq bilmirlər, lakin yenə də hər şeyi genlərə - insanın valideynlərindən miras aldığı genlərə aid edirlər.
Ağıl dişlərinin çıxarılmasına ehtiyac olmayan insanlar da var - bu, üçüncü molarların bərabər şəkildə böyüdüyü və narahatlığa səbəb olmadığı təqdirdədir. Onda onları kiçik bir üstünlük kimi qəbul edə bilərsiniz. Ancaq əsas odur ki, hətta neandertallar da ağız gigiyenasına əhəmiyyət verirdilər.