Buqələmunlar niyə rəngini dəyişə bilir?

06:52 - 12 Dekabr 2024 - MARAQLI

Buqələmunlar rəng dəyişdirmək qabiliyyəti ilə tanınır, bu fenomen həm alimlərin, həm də təbiətsevərlərin diqqətini cəlb edir. 

Ucnoqta.az xəbər verir ki, bu kərtənkələlərin rənginin dəyişməsi onların dərisində xromatofor və iridofor adlanan xüsusi hüceyrələrin olması ilə əlaqədardır.

Xromatoforlarda piqmentlər var, iridoforlar isə işığı əks etdirir. Bu mürəkkəb sistem buqələmunlara ətraf mühitə uyğunlaşmağa, yırtıcılardan gizlənərək və ya əksinə, təbiətdən fərqlənməyə imkan verir. Tədqiqatlar göstərir ki, bu qabiliyyət milyonlarla il ərzində buqələmunlarda təkamül keçirərək onun təkamül əhəmiyyətini göstərir.

Bununla belə, buqələmunlardakı rəng dəyişiklikləri təkcə kamuflyajla məhdudlaşmır. Bu kərtənkələlər digər fərdlərlə ünsiyyət üçün rəngdən də istifadə edirlər.

Parlaq və zəngin çalarlar cütləşməyə hazır olmağı və ya sosial iyerarxiyada üstünlük təşkil edə bilər. Məsələn, kişilər qadınları cəlb etmək və ya rəqiblərini qorxutmaq üçün parlaq rənglər göstərə bilərlər. Tədqiqatlar göstərir ki, rəng dəyişiklikləri heyvanın emosional vəziyyəti ilə əlaqəli ola bilər: aqressiv və ya qorxulu buqələmunlar hisslərini nümayiş etdirmək üçün tez-tez kölgə dəyişdirirlər.

 Maraqlıdır ki, buqələmunlar təkcə xarici amillərə cavab olaraq deyil, həm də daxili vəziyyətlərin təsiri altında rəngini dəyişə bilirlər. Məsələn, ətraf mühitin temperaturu və ya stresli vəziyyətlər rəng dəyişikliyinə səbəb ola bilər.

 Bu, buqələmunları heyvanlar aləmində həm fiziki şəraitə, həm də sosial qarşılıqlı əlaqəyə uyğunlaşa bilən unikal canlılar edir. Buqələmunlar heyrətamiz qabiliyyətləri sayəsində dünyanın bir çox alimləri və təbiətşünasları üçün tədqiqat və valehedici obyekt olmaqda davam edirlər.

Xəbər xətti