Marsda seysmometr tərəfindən toplanan məlumatların yeni təhlili meteoritlərin Qırmızı Planetə elm adamlarının düşündüyündən daha tez-tez düşdüyünü ortaya çıxarıb.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, “Sciencealert” yazır ki, Marsda mütləq fəlakət yaşandığı görünür. Alimlər Mars InSight modulunun fəaliyyəti zamanı aşkar etdiyi zərbələrlə bağlı təkanların sayına əsaslanaraq etiraf edirlər.
Bir qrup elm adamı, Marsın səthinə düşən basketbol böyüklüyündə qayaların demək olar ki, hər gün toqquşduğunu təxmin edir.
İsveçrənin ETH Sürix şirkətindən planetoloq Ceraldin Senhausern belə şərh edib: “Nəticələr orbital şəkillərlə müqayisədə seysmologiyanın zərbə sürətini ölçmək üçün əla vasitədir”.
O qeyd edib ki, Mars InSight, Marsın daxili hissələrini müşahidə etmək üçün dörd illik missiyası zamanı Qırmızı Planet haqqında anlayışımızda inqilab etdi. "Biz əvvəllər Marsın içəridə kifayət qədər darıxdırıcı olduğunu düşünürdük; InSight əvvəllər diqqətimizdən yayınan zəngin tektonik və maqmatik aktivliyi üzə çıxardı, həmçinin planetin daxili tərkibini ortaya qoydu", - mütəxəssis bildirib.
Həssas laboratoriyanın kəşf etdiyi digər vacib şey, Marsın qabığını kəsən süxurların zəif təsirləri idi. Bu, elm adamlarına Marsa təsir dərəcələrini qiymətləndirmək üçün yeni bir alət verdi ki, bu da öz növbəsində planetin geoloji tarixi haqqında anlayışlarını dəqiqləşdirməyə kömək edə bilər.
Planetin səthindəki kraterlərin sürəti onun yaşını təxmin etməyə kömək edə bilər. Daha çox krater olan səthlərin daha qədim olduğu düşünülür; az olanlar isə müvafiq olaraq daha gəncdirlər. "Bu kraterlərin görünmə sürətini bilsək, müəyyən bir səthin nə qədər köhnə olduğunu müəyyən edə bilərik" –alim qeyd edir.
"Meteoritlərin Marsa nə qədər tez-tez dəydiyini və bu təsirlərin onun səthini necə dəyişdiyini daha yaxşı başa düşmək üçün seysmik məlumatlardan istifadə etməklə, biz
Qırmızı Planetin geoloji tarixi və təkamülünün qrafikini birləşdirməyə başlaya bilərik" dedi aparıcı müəllif Natalia Wojcicka.
"Siz bunu Marsın səthlərini və bəlkə də Günəş sistemindəki digər planetlərin tarixini təyin etməyə kömək edəcək bir növ "kosmik saat" kimi düşünə bilərsiniz".
Marsın atmosferi var, lakin o, Yerdən 100 dəfədən çox nazikdir. Bu o deməkdir ki, Marsın toqquşmalardan eyni müdafiəsi yoxdur; qayalar kosmosdan demək olar ki, maneəsiz düşə bilər.
Bundan əlavə, Mars öz orbiti ilə Yupiter arasında asteroid qurşağına çox yaxındır, ona görə də yaxınlıqda çoxlu qayalar var ki, bu da yüksək toqquşma sürətinə kömək edir.
Marsın təsir sürətinin əvvəlki təxminləri peyk şəkillərinə əsaslanırdı. Marsın orbitində fırlanan peyklər daim Marsın səthinin fotoşəkillərini çəkir, yeni kraterlərin görünüşünü qeydə alır. Bu, vuruşları tək başına saymaq üçün qeyri-kamil bir yoldur, lakin InSight gələnə qədər bu, mövcud olan ən yaxşı seçim idi.
"Yeni kraterlər ən yaxşı düz, tozlu ərazilərdə görünsə də, bu tip ərazi Marsın səthinin yarısından azını əhatə edir. Bununla belə, InSight-ın həssas seysmometri eniş aparatlarının əhatə dairəsindəki hər bir zərbəni eşidə bilirdi", - Zenhäusern dedi.
Ümumiyyətlə, InSight məlumatları sayəsində elm adamları hesab edirlər ki, hər il Marsa 280-dən 360-a qədər təsir baş verir, bunun nəticəsində gündə bir dəfə 8 m-dən böyük krater və diametri 30-dan çox krater əmələ gəlir.
Bu, təkcə Marsın tarixini başa düşmək üçün vacib deyil, həm də Qırmızı Planetin insan tədqiqinə hazırlaşmağa kömək edəcək dəyərli məlumatlar verir.