Lüdvik Hirşfeld İmmunologiya və Eksperimental Terapiya İnstitutundan olan antropoloqlar 18-ci əsrə aid bir dəfndə damaq yarığını düzəltmək üçün ilk növ protez tapıblar.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, tədqiqat “Journal of Archaeological Science: Reports” (JASR) elmi jurnalında dərc olunub.
Yarıq damaq, həmçinin yarıq damaq və ya yarıq dodaq kimi tanınan, üz-çənə nahiyəsinin funksional pozğunluğu ilə müşayiət olunan nadir qüsurudur. Bu gün bu qüsur cərrahi yolla düzəldilir.
Artefakt Krakovdakı Müqəddəs Fransisk Assizi kilsəsinin məzarında aşkar edilib. O, ölən zaman təxminən 50 yaşında olan kişinin kəllə sümüyünün ağız boşluğunda yerləşirdi. Tədqiqatçıların aşkar etdiyi kimi, qeyri-adi implant 3,1 santimetr uzunluğunda və təxminən 5,5 qram ağırlığında mis və qızıl lövhəyə tikilmiş yun yastıq idi.
“Bu, yəqin ki, təkcə Polşada deyil, bütün Avropada ilk belə kəşfdir. Nə dövlət, nə də şəxsi kolleksiyalarda belə cihazlar yoxdur”, - tədqiqatın aparıcı müəllifi, antropoloq Anna Spinek bildirib.
Alim əlavə edib ki, 16-cı əsrə aid bir neçə əsərdə damaq yarığı üçün protezlərdən bəhs olunur. Yazılara görə, onlar pambıq, mum, gümüş və yundan ibarət idi. Bu cür implantlar qiymətli metallardan sifarişlə hazırlandığından, onları yalnız ən nəcib və varlı adamlar ala bilərdi.
