Mövsümi keçidlər zamanı özümüzü qorumaq daha çətin ola bilər. Bu dövrlərdə ən çox rast gəlinən xəstəliklərdən biri də qripdir.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, mütəxəssislər mövsümi keçidlərdə qripdən qorunmaq üçün bal-zəncəfil çayı və toyuq şorbası tövsiyə edir.
Hava şəraitinin dəyişməsi əsasən immun və dayaq-hərəkət sistemləri ilə bağlı problemləri göstərə bilər. Orqanizm müəyyən iqlimə alışır və hava qəfil dəyişdikdə orqanizm uyğunlaşmağa çalışır. Bu məqamda aparılan araşdırmalar göstərir ki, xəstəliklərin əsl səbəbi temperaturun dəyişməsi deyil, bu müddət ərzində bəzi virusların çoxalmasıdır.
65 yaşdan yuxarı insanlar daha tez xəstələnir
Həkim dos. dr. İsmail Öndər Uysal 65 yaşdan yuxarı insanlar, xroniki ürək, ağciyər, böyrək və diabet xəstələri, xərçəng xəstələri və səhiyyə işçiləri kimi risk qruplarında olanların daha diqqətli olması lazım olduğunu bildirib. Uysal qripdən qorunmaq üçün 4 şərti açıqlayıb:
1- bir metrdən yaxın məsafə riskli sahədir
Yüksək hərarət, baş ağrısı və geniş bədən ağrıları ilə müşayiət olunan qripə qrip virusları səbəb olur. Xəstəliyin yoluxuculuğu simptomlar görünməzdən 1 gün əvvəl başlayır və 7 gün davam edə bilər. İnfeksiya öskürək, asqırma, danışmaq və tənəffüs sekresiyalarının ağız, burun selikli qişası və gözlərlə təması zamanı yayılır. Öskürərkən və ya asqırarkən ağız əllə bağlandıqda virus əllərə və oradan da müxtəlif toxunulan səthlərə keçir. Xəstə olmayan insanlar əlləri ilə bu səthlərə toxunur, ağızlarına, burunlarına və gözlərinə toxunur və xəstəlik törədicisini alır. 1 metrlik məsafə yoluxma üçün riskli sahədir.
2-İstirahət
Qrip infeksiyasının müalicəsində burnun açıq olması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Burun bağlı olduqda sinuslar boşalmadığı üçün qrip müalicəsi daha çətin olan sinüzitə səbəb ola bilər. Qrip həmçinin östaki borusunun tıxanmasına səbəb ola bilər ki, bu da orta qulaq infeksiyasına çevrilə bilər. Bu səbəbdən qripin müalicəsi mütləq mütəxəssis həkim nəzarəti altında aparılmalıdır. Qrip müalicəsində istirahət çox vacibdir. İstirahət müddəti yoluxmanın qarşısını almaq üçün xəstəliyin simptomları azaldıqdan sonra bir günə qədər davam etməlidir.
Antioksidantlarla zəngin olan və iltihabəleyhinə xüsusiyyətlərə malik qida maddələri ilə zəngin qidalar immunitetinizi artırmağa və dəyişən hava şəraitinin yaratdığı xəstəliklərdən qorunmağa kömək edəcək. Tünd yarpaqlı göyərti, giləmeyvə, qızılbalıq və şirin kartof kimi qidaları yeyin. Badam, qoz və püstə kimi qoz-fındıq da mövsümi keçidlər zamanı immunitetinizi gücləndirə bilər. Bundan əlavə, güclü toxunulmazlıq üçün bəzi içkilər lazımdır. Məsələn, zəncəfil çayı antiinflamatuar xüsusiyyətlərə malikdir ki, bu da virusların qarşısını almağa kömək edir və soyuqdəymə əlamətlərinin tənəffüs xəstəliklərinə keçməsinin qarşısını alır. Balın antibakterial xüsusiyyətlərə malik olduğu və xüsusilə isti çayla qarışdırıldıqda boğaz ağrısını aradan qaldırmağa kömək etdiyi sübut edilmişdir.
3- Toyuq şorbası olmalıdır
Xəstəlik zamanı ağla ilk gələn toyuq şorbasıdır. Qidalı zəngin şorbalar immunitet sağlamlığını dəstəkləyən və sinus təzyiqini azaltmağa kömək edən müxtəlif vitamin və minerallar daşıyır (xüsusilə mövsümi allergiya üçün). Natriumla zəngin şorbalar da boğaz ağrısını aradan qaldırmağa kömək edə bilər. Tərəvəz əsaslı şorbalar/bulyonlar eyni dərəcədə effektivdir və hər zaman ət məhsulları əlavə edilməsə də olar.
Gigiyena və qidalanmaya diqqət edin
Dr. Uysal mövsümi keçidlərdə qripə yoluxmamaq üçün aşağıdakı təklifləri də verib:
Mövsümi keçidlər zamanı hava temperaturuna aldanmayın, ehtiyatlı geyinin.
Qrip infeksiyası olan insanlarla yaxın təmasdan çəkinin.
Qripiniz varsa, ovcunuza asqırmayın. Ağzınızı birdəfəlik salfetlə bağlayın.
Siqaret çəkməyin.
Əl gigiyenasına diqqət yetirin. Şübhəli səthlərlə təmasdan sonra dərhal əllərinizi yuyun.
Pəhrizinizə diqqət yetirin. Qida elementləri ilə zəngin bir qidalanma planı yaradın.