Ucnoqta.az
www.ucnoqta.az

Günəş sistemindən kənarda baş verən ölümcül "görüş" Yeri əbədi olaraq dəyişdirib

09:22 - 8 Avqust 2025 tarixində dərc olunub.

Yeni bir araşdırma göstərir ki, milyonlarla il əvvəl Günəş sistemi Yerin iqlimini dəyişdirmiş və insan təkamülünə təsir etmiş ola biləcək sıx ulduzlararası buluddan keçib.
Astronomlar qrupu təqribən 2 milyon il əvvəl Süd Yolu ilə hərəkət edən Günəşin sıx ulduzlararası buluddan keçə biləcəyini və bunun da heliosferin - Günəş sisteminin qoruyucu qabığının sıxılmasına səbəb olduğunu və Yerdə əhəmiyyətli dərəcədə soyumağa səbəb olduğunu aşkar edib.

Ucnoqta.az xəbər verir ki, “Nature Astronomy” jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, bu keçid zamanı soyuq buluddan gələn neytral hidrogen və digər hissəciklər Yer atmosferinə nüfuz edərək, onun kimyəvi tərkibini dəyişib və ola bilsin ki, ozon təbəqəsini zəiflədib. Bu, bəzi elm adamlarının Homo sapiensin inkişafındakı təkamül sıçrayışı ilə əlaqələndirdiyi qlobal soyutmaya səbəb ola bilər.

60Fe və 244Pu izotopları buz nüvələrində və hətta Aydan alınan nümunələrdə kosmik təsirlərin əlamətləri aşkar edilmişdir. Əvvəllər fövqəlnovalarla əlaqəli olan yeni araşdırma, mənbənin Yerdən keçərkən Yerə çatan ulduzlararası bulud hissəcikləri ola biləcəyini göstərir.

Boston Universitetinin kosmik fizikası Merav Ofer deyir: "Bu, ulduzlararası buludla təmasda Yerin iqlimini dəyişdirə biləcəyinə dair ilk kəmiyyət sübutudur".
Heliosfer, qalxan kimi, normal olaraq ulduzlararası şüalanmanın çoxunu əks etdirir. Lakin onun müvəqqəti büzülməsi Yeri yüz minlərlə il ərzində kosmik təsirlərə qarşı həssas qoya bilər.
Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, belə bir buluddan növbəti keçidin baş verməsi an məsələsidir. Bu arada, bu hadisələri öyrənmək bizə həm Yerin iqliminin tarixini, həm də onun gələcək risklərini daha yaxşı başa düşməyə imkan verir.
 

Müəllif: Ucnoqta.az redaksiyası