Ucnoqta.az
www.ucnoqta.az

Mükəmməl səhər yeməyi formulası - 5 Əsas Qayda

06:45 - 9 Sentyabr 2025 tarixində dərc olunub.

Səhər yeməyi yeyərkən təkcə bədənimizi deyil, beynimizi də enerji ilə təmin edirik. Yaxşı planlaşdırılmış səhər yeməyi diqqətimizi cəmləməyə, ayıq-sayıq olmağa və hətta sevimli su şüşəmizi hara qoyduğumuzu xatırlamağa kömək edə bilər. 

Ucnoqta.az xəbər verir ki, bu barədə “Eatingwell” yazır.

"Bir gecə oruc tutduqdan sonra beyninizin iti qalmaq və diqqətinizi cəmləməyə kömək etmək üçün yanacaq və qida maddələrinə ehtiyacı var və səhər yeməyini atmaq gün ərzində lənglik hissi yarada bilər" – diyetoloq Lauren Manaçer deyib.

Onun fikrincə, yediyimiz "kritik əhəmiyyətə malikdir", ilk dişləməni qəbul etməzdən əvvəl etdiklərimiz kimi. Yemədiyimiz şeylər də önəmlidir deyir.
Beləliklə, beyninizin yaxşı işləməsini təmin etmək üçün mükəmməl səhər yeməyi formulası olmalıdır. 

1. Qəhvədən əvvəl su için
Diyetoloq Anne Danahi deyir: "Nəmlənmə beyin funksiyası üçün vacibdir və hətta yüngül susuzlaşdırma konsentrasiyanı, zehni performansını və diqqətini poza bilər".
Tədqiqatlar göstərir ki, kifayət qədər su içməmək emal sürətinizə, yaddaşınıza və diqqətinizə mənfi təsir göstərə bilər.
Qəhvənin tərkibində su olsa da, əvvəlcədən bir stəkan su içmək nəmli qalmağınıza kömək edə bilər.
2. Zülalları karbohidratlarla birləşdirin
Səhər yeməyini atlamaqdansa, səhər yeməyi yemək beyin üçün daha yaxşıdır. Bir araşdırma, həftədə yalnız 1-2 dəfə səhər yeməyini atlayan yaşlı yetkinlərin müntəzəm səhər yeməyi yeyənlərə nisbətən koqnitiv testlərdə daha pis nəticə göstərdiyini göstərdi.
Ancaq səhər yeməyinizdəki qida maddələrinin keyfiyyəti və birləşməsi də vacibdir. Taxıl, tost, meyvə və ya yulaf ezmesi kimi klassik qidalar beyninizin yanacaq üçün istifadə etdiyi karbohidratları təmin etsə də, karbohidratlar və protein balansı vacibdir.
Səhər yeməyi üçün yaxşı protein mənbələrinə kəsmik, qatıq, yağsız süd, soya südü, yumurta, qızılbalıq və hətta ton balığı daxildir.
Buna baxmayaraq, karbohidratları tamamilə atlamayın.
Zülal və karbohidratlar beyninizə təkan vermək üçün birlikdə işləyən iki əsas amildir.
3. Giləmeyvə yeyin
Giləmeyvə beyin funksiyasını dəstəkləməyə kömək edən lif, minerallar, vitaminlər və polifenollarla zəngindir. Onların gözəl, tünd bənövşəyi, qırmızı və mavi rəngləri antosiyaninlərin əlamətidir. Bu güclü antioksidanların beyinə qan axını artıraraq yaddaşı və idrak sağlamlığını yaxşılaşdırdığı düşünülür.
Qaragilə, böyürtkən, moruq və çiyələk yaxşı seçimdir. Təzə giləmeyvə mövsümdən kənarda olduqda, beyniniz üçün eyni dərəcədə faydalı olan dondurulmuş giləmeyvə cəhd edin.
4. Yumurta yeyin
Yumurta yalnız böyük bir protein mənbəyi deyil. Onların tərkibində beyin funksiyasını artıra bilən digər qidalar da var. Kolin, xüsusən də beyin funksiyasını, yaddaşı və əhval-ruhiyyəni qorumaq üçün çox vacibdir, lakin çoxumuz bundan kifayət qədər almırıq.
Tədqiqatlar yüksək kolin qəbulunu daha sürətli şifahi və vizual yaddaş da daxil olmaqla təkmilləşdirilmiş idrak performansı ilə əlaqələndirdi.
Bədənimiz kolin istehsal edə bilmədiyi üçün onu qida və ya əlavələrdən almalıyıq. Yalnız bir böyük yumurta gündəlik qəbulunuzun 27 faizini təmin edir.
5. Əlavə şəkəri məhdudlaşdırın
Beyniniz qlükozadan (sadə şəkər) əsas yanacaq kimi istifadə etsə də, karbohidratlarınızı əlavə edilmiş şəkərdən almaqdansa meyvələrdən və tam taxıllardan almaq daha yaxşıdır. Tədqiqatlar, həddindən artıq şəkər əlavə etməyi planlaşdırma, incə motor bacarıqları və emal sürəti də daxil olmaqla zəif koqnitiv funksiya ilə əlaqələndirdi.
Əlavə edilmiş şəkər də tez udulur, bu da davamlı enerji təmin etmək əvəzinə qan şəkərinin artmasına və qəzalara səbəb ola bilər. Çoxumuz əvvəlcə çoxlu şəkər əlavə etdiyimiz üçün, yüksək şəkərli səhər yeməyi faktiki olaraq günün gec saatlarında bunu aşacağınıza zəmanət verir.

Müəllif: Ucnoqta.az redaksiyası