Ucnoqta.az
www.ucnoqta.az

Düzgün olmayan qidalanma ömrü qısaldır

09:50 - 24 Oktyabr 2025 tarixində dərc olunub.

Düzgün olmayan bir qidalanma gözlənilən ömrü əhəmiyyətli dərəcədə qısalda bilər, bəzən 12-20 il. Həyatı uzatmaq üçün heç bir sehrli həb olmasa da, bizi təhdid edə biləcək xəstəlikləri anlamaq bizə profilaktik tədbirlər görməyə kömək edir. Belə vəziyyətlərdən biri metabolik sindromdur - diqqətimizi və hərəkətimizi tələb edən metabolik pozğunluqlar kompleksidir.

Ucnoqta.az xəbər verir ki, dietoloq Qalina Leonova düzgün qidalanmanın metabolik sindromun inkişafının qarşısını almaq üçün necə əsas ola biləcəyini deyir.
Metabolik sindrom yalnız simptomlar toplusu deyil, yüksək qan təzyiqi, qanda yüksək xolesterol və yağ səviyyələri və insulin müqavimətini ehtiva edən ciddi bir vəziyyətdir.

Bu problemlər daha çox yaşlı insanlarda rast gəlinir və profilaktik tədbirlər olmadan şəkərli diabet və ürək-damar xəstəlikləri kimi əlavə xəstəliklərin inkişaf riski əhəmiyyətli dərəcədə artır.

Urik turşusu təbii metabolik məhsuldur və onun yüksək səviyyəsi bədən üçün ciddi problem ola bilər. Qaraciyərdə fruktoza və purinlərdən əmələ gəlir, qaraciyərin normal fəaliyyətinin saxlanmasının vacibliyini vurğulayır. Sidik turşusu səviyyəsinin yüksəlməsi təkcə metabolik sindroma deyil, həm də böyrək daşlarına və gut xəstəliyinə səbəb ola bilər.

Fruktoza və trigliseridlərin həddindən artıq istehlakı yağlı qaraciyər xəstəliyinə və iltihabına səbəb ola bilər. Bu, metabolik sindromu pisləşdirən insulinə toxuma həssaslığının pozulmasına gətirib çıxarır.

Ət və dəniz məhsullarının məhdudlaşdırılması sidik turşusu səviyyəsinin aşağı düşməsinə kömək edə bilər, giləmeyvə və tərəvəz kimi askorbin turşusu ilə zəngin qidalar isə normal səviyyələri qoruya bilər.

Metabolik sindromun qarşısını almaq üçün yaxşı balanslaşdırılmış pəhriz saxlamaq vacibdir:
- Fruktoza qəbulunu məhdudlaşdırın. Fruktoza təkcə meyvələrdə deyil, həm də müxtəlif qidalarda olur, ona görə də onun ümumi qəbulunu izləmək vacibdir.
- Alkoqol istehlakını azaldın. Bu, yüksək trigliserid və sidik turşusu səviyyələrinə kömək edə bilər.
- Maqneziumla zəngin qidaları qida rasionunuza daxil edin. Bu mineral toxumaların insulinə həssaslığını yaxşılaşdırmağa və iltihabı azaltmağa kömək edir.
- Müntəzəm fiziki fəaliyyətlə məşğul olun. Aerobik məşq bədən yağını azaltmağa və ümumi sağlamlığı yaxşılaşdırmağa kömək edir.

Metabolik sindromun qarşısının alınması yemək vərdişlərinizi və həyat tərzinizi dəyişdirməklə başlayır. Pəhrizinizə diqqət yetirmək və vaxtında tədbirlər görmək müasir dünyamızda çox yayılmış ciddi xəstəliklərin inkişafının qarşısını ala bilər.

Bədəninizi düzgün qidalanma ilə dəstəkləmək ömrün uzadılması və keyfiyyətinin qorunması istiqamətində mühüm addımdır. Məqalənin növbəti hissəsində pəhriz və onun sağlamlığa təsiri ilə bağlı praktiki tövsiyələri daha ətraflı nəzərdən keçirəcəyik.

Müəllif: Ucnoqta.az redaksiyası