55 yaşdan yuxarı insanlarda görmə itkisinin səbəbi…

07:29 - 18 Dekabr 2025 - Cəmiyyət

Şanxay Ümumi Xəstəxanasının tədqiqatçıları 55 yaşdan yuxarı insanlarda görmə itkisinin əsas səbəbi olan yaşla əlaqəli makula degenerasiyasının inkişaf ehtimalını artıra biləcəyini aşkar ediblər. 

Ucnoqta.az xəbər verir ki, nəticələr Aging Clinical and Experimental Research (ACER) jurnalında dərc edilib.
Tədqiqata tədqiqatın əvvəlində ciddi göz xəstəlikləri tarixçəsi olmayan 50-69 yaş arası 382.174 şəxs daxil edilib. Tədqiqat zamanı 7.987 iştirakçıda bu xəstəlik aşkarlanıb ki, bu da nümunənin 2,09%-ni təşkil edir. Yaşla əlaqəli makula degenerasiyası mərkəzi retinanın xroniki, mütərəqqi bir xəstəliyidir və aydın görmədən məsuldur. Quru formada makulada zülal və lipid çöküntüləri toplanır və toxuma qidalanmasını pozur, yaş formada isə kövrək qan damarları çoxalır ki, bu da görmə qabiliyyətini sürətlə pisləşdirə bilər.

Təhlil göstərib ki, ən aşağı tutuş gücünə malik olanlarda xəstəliyin inkişaf riski ən yüksək dəyərlərə malik olanlara nisbətən 25% daha yüksəkdir. Tutma gücünün hər əlavə beş kiloqram azalması riski daha 6% artırır.

Müəlliflər qeyd edirlər ki, bu əlaqə qismən iltihab parametrlərindəki dəyişikliklər və qırmızı qan hüceyrələri ilə əlaqəli biomarkerlər ilə izah olunur ki, bu da artan riskin təxminən 37,5%-ni təşkil edir. Yaşla əlaqəli və iltihabi dəyişikliklərlə qırmızı qan hüceyrələri elastikliyini itirir, daha az deformasiyaya uğrayır və mikrodamarlar vasitəsilə daha yavaş hərəkət edir ki, bu da makulada lokal hipoksiyaya və fotoreseptorlara və retinal piqment epitelinə zərər verə bilər.

Xəbər xətti