Dağınıq skleroz (MS) mərkəzi sinir sistemini təsir edən və hücumlarla özünü göstərən xroniki sinir sistemi xəstəliyidir.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, dağınıq skleroz (MS) mərkəzi sinir sistemi kimi tanınan beyin və onurğa beynindəki sinir liflərini təsir edən otoimmün xəstəlikdir.
"Xəstəliyin dəqiq səbəbi bilinməsə də, genetik meyl, ətraf mühit faktorları və siqaret kimi həyat tərzi faktorları riski artıra bilər" - dr. Beyza Çitçi deyib.
“Biz bunu 20-40 yaş arası gənclərdə tez-tez görürük. Daha erkən və ya sonrakı yaşlarda başlamaq da mümkündür. Qadınlarda iki dəfə çox rast gəlinir” - Handan Bilgin əlavə edib.
MS mərkəzi sinir sistemi kimi tanınan beyin və onurğa beynindəki sinir liflərini təsir edən otoimmün xəstəlikdir. İmmunitet sistemi, normal olaraq bədəni infeksiyalardan qoruyan müdafiə sistemi səhvən öz toxumalarını hədəf alır və sinir liflərini və miyelin adlanan qoruyucu təbəqəni məhv edir.
Bu strukturların zədələnməsi səbəbindən mərkəzi sinir sisteminin duyğu, görmə, yerimə, danışma və tarazlıq kimi funksiyalarında pozulmalar baş verir.
MS ümumiyyətlə gənclərdə və qadınlarda daha çox rast gəlinir, lakin hər yaşda və hər cinsdə müşahidə oluna bilər. Xəstəliyin dəqiq səbəbi bilinməsə də, genetik meyl, ətraf mühit faktorları (məsələn, viral infeksiyalar, D vitamini çatışmazlığı) və siqaret kimi həyat tərzi faktorları riski artıra bilər.
MS birbaşa genetik yolla keçən xəstəlik deyil. Ancaq genetik meyl varsa, yəni əkiz qardaşlar və MS-li birinci və ikinci dərəcəli qohumları olanlarda risk ümumi əhalidən daha yüksəkdir.
MS-nin simptomları insandan insana dəyişə bilər və xəstəliyin gedişindən asılı olaraq fərqli ola bilər. Ümumi simptomlar arasında görmə pozğunluqları, hiss itkisi, uyuşma və ya karıncalanma hissi, əzələ zəifliyi, balans problemləri, yorğunluq, koordinasiya pozğunluqları və sidik idarəsi problemləri daxildir.
MS diaqnozu adətən klinik simptomlara əsaslanır və nevroloji müayinə ilə dəstəklənir. Xəstəliyin diaqnostikasında və monitorinqində görüntüləmə testləri, xüsusilə maqnit rezonans görüntüləmə (MRT) mühüm rol oynayır. Serebral və onurğa mayesinin analizi və bəzi neyrofizioloji testlər də diaqnozda kömək edə bilər.
